Ανεβαίνοντας από την Παύλιανη προς τις Καταβόθρες όπου χάνονται τα νερά του Γοργοπόταμου. Στο βάθος το βουνό Βαρβούσια.

Η Οίτη αποτελεί το βορειότερο βουνό του συμπλέγματος των βουνών της κεντρικής Στερεάς Ελλάδας. Τα άλλα βουνά είναι η Γκιώνα (2510μ.) τα Βαρδούσια (2495μ) και ο Παρνασσός (2457μ.), Τα τέσσερα αυτά βουνά σχηματίζουν έναν νοητό κύκλο που στο πάνω τμήμα του βρίσκεται η Οίτη που είναι και το χαμηλότερο με 2152μ. Υψομ.

Και τα 4 βουνά βρίσκονται στα όρια του νομού Φωκίδας, με την Οίτη να ξεχωρίζει αφού το μεγαλύτερο τμήμα της βρίσκεται στο νομό Φθιώτιδας, όπου υπάρχουν και τα κυριότερα χωριά πρόσβασης προς το βουνό όπως η Υπάτη και η Παύλιανη.

Η Οίτη απλώνεται από ανατολικά προς τα δυτικά σε μήκος 20 χλμ. Και από βορρά προς νότο σε μήκος 18 χλμ. Περίπου. Στη βορινή πλευρά της, απλώνεται ο κάμπος της Λαμίας που τον διατρέχει ο Σπερχειός. Στην δυτική πλευρά της, ο ποταμός Ίναχος τη χωρίζει από ένα μικρό βουνό το Γουλινά, ενώ λίγο πιο νότια ένα διάσελο τη χωρίζει από τα επιβλητικά Βαρδούσια. Στα νότια ένα διάσελο τη χωρίζει από τη Γκιώνα και στ’ ανατολικά ο ποταμός Ασωπός τη χωρίζει από το Καλλίδρομο.

Το εντυπωσιακό χάσμα στις Καταβόθρες. Το άλογο φαίνεται σαν κουκίδα μπροστά στην τεράστια ορθοπλαγιά.

Η Οίτη λόγω των πετρωμάτων της (φλύσχης), είναι βουνό πλούσιο σε νερά. Από τα οροπέδια της πηγάζουν τρία ποτάμια. Στα ανατολικά ο Ασωπός και ο Γοργοπόταμος, καταλήγουν στον Σπερχειό αφού διαβούνε απόκρημνα φαράγγια. Ο Ιναχος (Βίστριζα) στα δυτικά, κυλά σε πιο ήρεμο τοπίο και καταλήγει όπως και τα υπόλοιπα ποτάμια στον Σπερχειό. Στα νότια, η Οίτη βοηθάει να ξεδιψάει η Αθήνα, μια που με διάφορα ρέματα βοηθάει να γίνει ο Μόρνος αρκετά μεγάλος μέχρι να φτάσει στην ομώνυμη λίμνη. Πέρα όμως από τα ποτάμια σε όλο το βουνό υπάρχουν παντού πηγές και έτσι ο πεζοπόρος απολαμβάνει δροσερό νερό στις περισσότερες διαδρομές του. Άξιο επίσκεψης είναι το σημείο ‘’Καταβόθρες’’ όπου χάνονται μεγάλες ποσότητες νερού που καταλήγουν μάλλον στο Γοργοπόταμο. Σ΄ ένα βουνό με τόσα νερά δεν θα μπορούσαν να λείπουν, μικρές λίμνες όπως αυτές στο οροπέδιο Λιβαδιές κάτω από την κορυφή Γρεβενό και καταρράκτες με πιο εντυπωσιακό τον καταρράκτη των Κομποτάδων με τα 130μ. Ύψος που όμως στερεύει τον Αύγουστο.

Περιφερειακά του βουνού υπάρχουν περίπου 22 χωριά.

Στα βόρεια ο Συκάς (250μ.), η Υπάτη (400μ.), το Αργυροχώρι (260μ.), τα Λουτρά Υπάτης (85 μ.), οι Μεξιάτες (60μ.), οι Κομποτάδες (60μ.), ο Κωσταλέξης (120μ.), ο Φραντζής (130μ.).

Η Οίτη είναι συνδεδεμένη με την αποθέωση του Ηρακλή ο οποίος κάηκε πάνω στην πυρά υποφέροντας από αφόρητους πόνους…

Στα ανατολικά ο Γοργοπόταμος (60 μ. Υψομ.) τα Δύο Βουνά (420 μ) το Κουμαρίτσι (840μ.).

Στα νότια η Οίτη (680 μ.), η Παύλιανη (1030μ.), η Πυρά (1160 μ. ), το Μαυρολιθάρι (1140μ. ), η Καστριώτισσα (1160μ.).

Στα δυτικά η Δάφνη (1120μ.), το Νεοχώρι (1240μ.), ο Πύργος (740μ.), το Περιστέρι (620μ.) η Μεσοχώρα (640μ.), το Λυχνό (660μ.), το Καπνοχώρι (580 μ. Υψομ.), και η Καστανιά (1050 μ. Υψομ.)

Η πρόσβαση προς το βουνό και τα χωριά του είναι εύκολη λόγω της γειτνίασης της με την Εθνική οδό. Το τρένο φθάνει μέχρι Λαμία με ανταπόκριση από το Λιανοκλάδι. ΄Όλα τα χωριά προσεγγίζονται από τη Λαμία ενώ της νότιας πλευράς προσεγγίζονται και από τη Λιβαδειά. Το οδικό δίκτυο για την επίσκεψη των χωριών είναι άσφαλτος, εκτός του τμήματος της δυτικής πλευράς μεταξύ των χωριών Νιοχώρι, Καστριώτισσα και της ανατολικής πλευράς μεταξύ των χωριών Παύλιανη, Κουμαρίτσι που είναι χωματόδρομοι.

Η Οίτη δεν γλίτωσε από ένα πυκνό οδικό δίκτυο χωματόδρομων άναρχα διανοιγμένο, το οποίο επιτάθηκε από τη διάνοιξη δρόμων για λατομικούς σκοπούς έχοντας την ζημιώσει αισθητικά.

Μορφολογία της Οίτης

Ορειβάτες στη βόρεια απόκρημνη πλευρά του βουνού, στη θέση Αμπελάκια, πάνω από τα Λουτρά της Υπάτης.

Η Οίτη είναι ασυνήθιστο βουνό. Από όποια πλευρά και να την κοιτάξει κανείς, είναι απόκρημνη και απρόσιτη. Βαθιές χαράδρες και άγριο ανάγλυφο δίνουν την αίσθηση ενός απροσπέλαστου βουνού. Όταν όμως φθάσει κανείς πάνω από τα 1800μ., ξαφνικά όλα ηρεμούν. Οροπέδια, λιβάδια, και στρογγυλεμένες κορυφές εκτείνονται σε όλο το κεντρικό συγκρότημα του βουνού διαφοροποιώντας το από τους γείτονες της, τα Βαρδούσια και τη Γκιώνα, που με την αλπική τους διαμόρφωση εντυπωσιάζουν περισσότερο τους πεζοπόρους και τους ορειβάτες.

Κάποιος έλεγε ότι ωραία είναι η Οίτη αλλά το πιο ωραίο τμήμα της είναι τα Βαρδούσια !!, εννοώντας τη υπέροχη θέα που αντικρίζει κανείς προς τα Βαρδούσια. Η εικόνα αυτή έχει δοθεί γιατί η Οίτη παραμένει ένα άγνωστο βουνό από πεζοπορικής και ορειβατικής σκοπιάς. Οι δυτικές του πλευρές είναι περίπου άγνωστες, ενώ οι ανατολικές και βόρειες είναι απρόσιτες και κρημνώδεις, με αποτέλεσμα να μπορεί κανείς να προσεγγίσει το βουνό μόνο από λίγα συγκεκριμένα χωριά από τα οποία χρειάζονται πολύωρες πορείες για να φτάσει στις κορυφές.

Καταφύγιο

Το μικρό καταφύγιο της Οίτης βρίσκεται κάτω από την κορυφή Γρεβενό, στη θέση Τράπεζα σε υψόμετρο 1850μ. Υπεύθυνος ο Ε.Ο.Σ Λαμίας.

Ορειβατικές διαδρομές

Οι πιο κλασσικές προσβάσεις προς το βουνό είναι βόρεια από την Υπάτη, απ΄ όπου προσεγγίζεται το καταφύγιο και η κορυφή Γρεβενό και νότια από τα χωριά Παύλιανη και Πυρά. Ακόμα είναι δυνατή η πρόσβαση από τα χωριά Νεοχώρι και Καστανιά δυτικά του βουνού.

Επίσης μια εντυπωσιακή διαδρομή γίνεται στους ανατολικούς πρόποδες του βουνού πάνω στις γραμμές του τρένου από το σταθμό του Ελευθεροχωρίου μέχρι το σταθμό του Γοργοπόταμου.