Πεζοπορικοί - ορειβατικοί σύλλογοι στην Ελλάδα
Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα ο θεσμός των συλλόγων (σωματείων)
γνώρισε μεγάλη άνθιση καθώς χιλιάδες άτομα συμμετείχαν στις
εκδρομές και στις περιηγήσεις τους. Η δυσκολία μετακίνησης,
το κακό οδικό δίκτυο, το κόστος των εκδρομών και η έλλειψη
του ιδιωτικού αυτοκινήτου συνέτειναν στην ανάπτυξη τους.
Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα του προγράμματος του Ε.Ο.Σ
(Ελληνικός Ορειβατικός Σύνδεσμος) ) Αθηνών του 1934 που είχε
προγραμματίσει ανάβαση στο βουνό Κλωκός στην Αχαΐα.
5 Ιανουαρίου - Αναχώρηση με ατμόπλοιο για Πάτρα
6 Ιανουαρίου - Με τραίνο μετάβαση στο Αίγιο και
από εκεί προώθηση στο χωριό Φτέρη,
όπου και διανυκτέρευση
7 Ιανουαρίου - Ανάβαση στον Κλωκό κατάβαση στο Αίγιο και άφιξη στην
Πάτρα. Επιστροφή
με το βαπόρι στον Πειραιά. 6 ώρα το πρωί της Δευτέρας.
Ανάμεσα στους εκδρομικούς συλλόγους της εποχής, άρχισαν να
δημιουργούνται και οι ορειβατικοί σύλλογοι με πρώτο τον Ε.Ο.Σ
Αθηνών που ιδρύθηκε το 1928. Το αντικείμενο της δραστηριότητας
των ορειβατικών συλλόγων διαφοροποιήθηκε από εκείνο των καθαρώς
εκδρομικών συλλόγων, καθώς αυτοί στράφηκαν σε δραστηριότητες
όπως αναβάσεις σε βουνά, πεζοπορίες, αναρρίχηση και χιονοδρομία.
Πλησιάζοντας προς το τέλος του 20ου αιώνα η κατάσταση μεταβλήθηκε
καθώς οι λόγοι που δημιούργησαν τους συλλόγους (έλλειψη Ι.Χ,
κακοί δρόμοι) μεταβλήθηκαν. Οι καθαρά εκδρομικοί σύλλογοι
δεν είχαν πλέον την ίδια απήχηση, ενώ οι πεζοπορικοί - ορειβατικοί
σύλλογοι, λόγω της ιδιαίτερης δραστηριότητας τους συνέχισαν
να έχουν μεγάλη συμμετοχή.
Τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα δημιουργήθηκε δειλά
- δειλά και μια νέα κατηγορία συλλόγων η οποία πέρα από τις
δραστηριότητες της πεζοπορίας κ.λ.π προσφέρουν και πολιτιστική
ενημέρωση, παρατήρηση πουλιών, φύσης κλπ., με παρουσιάσεις
οι οποίες συνήθως γίνονται από ειδικούς στο τομέα τους.
Πέρα από τους συλλόγους τέλος δημιουργήθηκαν και τα πρακτορεία
εναλλακτικού τουρισμού που με καθαρά ιδιωτικά κριτήρια ασχολούνται
με αυτό το αντικείμενο.
Οι σύλλογοι πεζοπορίας - ορειβασίας διατηρήθηκαν ενεργοί,
γεγονός που οφείλεται στο αντικείμενο της δραστηριότητας
τους. Ενδεικτικά οι λόγοι που συντείνουν στο να συμμετέχει
κανείς στις εκδρομές - αναβάσεις των συλλόγων αυτών είναι
1) ότι η δραστηριότητα αυτή είναι πολλές φορές επικίνδυνη
να την κάνει κανείς μόνος του,
2) ότι δεν γνωρίζει που ακριβώς να πάει,
3) ότι πολλές φορές η διαδρομή είναι διάσχιση και δεν έχει
κανείς τρόπο να επιστρέψει,
4) το φθηνό κόστος των εκδρομών και τέλος
5) η ανάγκη επικοινωνίας των ανθρώπων ειδικά των μεγαλουπόλεων,
που μέσω αυτών των συλλόγων και των δραστηριοτήτων τους γνωρίζουν
νέο κόσμο.
Οι σύλλογοι με αντικείμενο την πεζοπορία-ορειβασία στην Ελλάδα
δραστηριοποιούνται από ημερήσιες
πεζοπορικές διαδρομές 2-3 ωρών, για να φτάσουν σε αναβάσεις
που διαρκούν 10ώρες, ή από διαδρομές με μικρή υψομετρική
διαφορά, μέχρι διαδρομές με υψομετρική διαφορά πάνω από 1000μ.
Ανάλογα τη δραστηριότητα τους οι σύλλογοι ανήκουν κυρίως
σε δύο ομοσπονδίες στην Ο.Φ.Ο.Ε.Σ.Ε. (Ομοσπονδία Φυσιολατρών
Ορειβατικών Εκδρομικών Σωματείων Ελλάδος και στην Ε.Ο.Ο.Α
(Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας Αναρρίχησης).
Στην Ο.Φ.Ο.Ε.Σ.Ε ανήκουν οι σύλλογοι με μικρή
πεζοπορική - ορειβατική δραστηριότητα, σε αντίθεση με τα
μέλη της Ε.Ο.Ο.Α που πραγματοποιούν μεγάλες αναβάσεις σε
ψηλά βουνά, πολλές φορές αλπικά, αλλά και άλλες δραστηριότητες
όπως αναρρίχηση , ορειβατικό σκι κ.λ.π.
Από το 1999 η Ε.Ο.Ο.Α και τα 90 μέλη της ανήκουν
στην Γ.Γ. Αθλητισμού και θεωρούνται αθλητικά σωματεία υπαγόμενα
στις αντίστοιχες διατάξεις.
Επειδή οι δραστηριότητες των ορειβατικών συλλόγων θεωρούνται
μη ανταγωνιστικά αθλήματα η Ε.Ο.Ο.Α αξιολογεί τα μέλη της
με ένα σύστημα βαθμών ανάλογα της δραστηριότητα τους.
Πέρα από τους αναγνωρισμένους συλλόγους αρκετές άλλες ομάδες
με σημαντική δραστηριότητα πραγματοποιούν αναβάσεις και πεζοπορικές
διαδρομές στα ελληνικά βουνά. Ομάδες τέτοιες δημιουργούνται
μέσα στους κόλπους μεγάλων εταιρειών όπως π.χ η ορειβατική
ομάδα της Ε.Υ.Δ.Α.Π, αλλά και από μεμονωμένες ομάδες που
δημοσιεύουν πρόγραμμα και έχουν σημαντικές συμμετοχές όπως
π. χ ο σύλλογος με το χιουμοριστικό όνομα Ρ.Ο.ΜΠ.Α (Ροπή
προς την Ορειβασία το Μπάχαλο και την Ακολασία)
Οι σύλλογοι είναι ένας θεσμός κυρίως εθελοντικός που κατά
μεγάλο μέρος εξαρτάται από την προσπάθεια του προεδρείου
του. Ικανοί πρόεδροι και συμβούλιο που διαθέτουν πολύ χρόνο,
επιτυγχάνουν την ανάπτυξη του συλλόγου τους ο οποίος προσελκύει
πολλά μέλη, εκδίδουν περιοδικό, πραγματοποιούν εκδηλώσεις
και επιτυγχάνουν ένα πνεύμα σύμπνοιας και φιλίας απαραίτητο
σε τέτοιες δραστηριότητες. Σε αντίθετη περίπτωση ο σύλλογος
σταδιακά αδρανοποιείται παρουσιάζοντας ασήμαντη δραστηριότητα.
Ο θεσμός όμως διαχρονικά παρά τις διακυμάνσεις του δείχνει
σταθερότητα και επιτυχία.
Τους συλλόγους στην pezoporia.gr θα του βρείτε χωρισμένους
σε Αττική και υπόλοιπη Ελλάδα. Επίσης θα βρείτε τις διαδρομές
και τις αναβάσεις τους καταχωρημένες ανά εβδομάδα - μήνα,
αλλά και κατά σύλλογο. Ακόμη θα βρείτε τις εκδηλώσεις των
συλλόγων με ημερομηνιακή σειρά. Οι ελλείψεις στις αναβάσεις
και τις εκδηλώσεις των συλλόγων οφείλονται στην μη έγκαιρο
ενημέρωση μας εκ μέρους τους. Επίσης για πολλούς συλλόγους
θα βρείτε σε ειδικό παράθυρο σύντομο ιστορικό τους, τα καταφύγια
που διαχειρίζονται, καθώς και στοιχεία τους όπως το
website και τα mail τους.
|